Rozwój przemysłu radomskiego był nierozerwalnie związany z rozwojem miasta. Kiedy Radom stał się stolicą województwa sandomierskiego został włączony i połączony z ważniejszymi ośrodkami w kraju. Za pioniera przemysłu w radomiu można uznać Fryderyka Augusta Schnierstein?a, majstra profesji garbarskiej, który w 1818 założył pierwszą fabrykę garbarską. W 1830 powstała kolejna. Kolejnym ważnym impulsem było otwarcie linii kolejowej, która od 1885 przebiegała przez Radom. W mieście zaczęły powstać nowe zakłady, zatrudniające rzeszę ludzi.
Wojna doszczętnie zniszczyła zakładowe budynki, a okupanci grabili właścicieli ze sprzętów. Głównie w dwudziestoleciu międzywojennym zaczęły powstawać wielkie fabryki, będące silnymi strukturami. Po odzyskaniu niepodległości, już upaństwowione, na nowo zostały powołane do życia i dały podstawę rozwoju miasta nad Mleczną.
W 1927 roku powstała ?Fabryka Broni?. W czasie wojny przekształcona w niemiecki zakład, ale nadal produkowała broń i karabiny. Część z nich, konspiracyjnie, trafiała do podziemia wspierającego ruch niepodległościowy. Po wojnie - Zakłady Metalowe im. gen. ?Waltera?. W 1923 roku rozpoczęła swoją działalność Fabryka Papierosów, po wojnie już słynna ?Tytoniówka?. W tym samym okresie powstały również: fabryka telefonów Ericsson - późniejsza Radomska Wytwórnia Telefonów RWT, fabryka ?Bata? - czyli późniejszy ?Radoskór?. Rozkwit przemysłu nastąpił głównie w latach 30., kiedy Radom stał się w zasięgu Centralnego Okręgu Przemysłowego. II wojna pokrzyżowała wiele ambitnych planów, m.in. dotyczących powstania fabryki samochodowej. - Sformułowanie ?miasto z wyrokiem? dotyczyło również gospodarczego rozwoju miasta, które zostało zahamowane poprzez zablokowanie innowacyjnych inwestycji - mówiła Ewelina Majsterek. Większość fabryk nie przetrwała trudnych czasów i upływającej historii.
Z pewnością ogłoszenia reklamowe najbardziej przyciągały wzrok odwiedzających. Są one ważnym, ale i niekiedy barwnym jej elementem. Prezentowane reklamy produktów, tak jak teraz, były wtedy dźwignią handlu. - Najciekawsze są te, które ukazywały się w prasie codziennej, bo pomysłowością i konceptem dorównują dzisiejszym - przyznała Aleksandra Nosowska.
- Bardzo ciekawe są materiały odnośnie fabryki samochodów, która miała powstać na terenie Radomia tuż przed wojną. Plany były dalekosiężne. Józef Grzecznarowski, prezydent Radomia, bardzo zabiegał o to, by przemysł się rozwijał i o to, by ona powstała. Myślę, że też ciekawe są te kiedy powstawały pierwsze garbarnie, np. dyplom uznania za wykonanie, za garbowanie skóry, który otrzymał Józef Samsonowski na wystawie światowej w Paryżu 1906. Bardzo ładne są też te etykiety z Browaru Saskiego. To jest ciekawy temat, bo jest sporo materiałów. Radom był miastem przemysłowym i mam nadzieję, że to kiedyś wróci. Chciałyśmy przypomnieć ten okres ludziom starszym, to okazja do wspomnień i też jest to historia dla młodych - odpowiadały autorki na pytania o pomysł na wystawę oraz najciekawsze okazy.
Wszystkie zbiory zgromadzone na dzisiejszej wystawie pochodziły z zasobu radomskiego Archiwum i ze zbioru bibliotecznego.
Wystawie towarzyszyła promocja nowej książki ?Świadkowie przeszłości. Zbiory dokumentów z archiwów domowych mieszkańców Radomia i okolic?. Publikacja to efekt mającej wcześniej miejsce wystawy zorganizowanej przez Archiwum w 2015 r. ?Z rodzinnej szuflady?. Zawiera historie ludzi i ich losów od połowy XVII wieku, aż do bieżącego roku. 30 osób przyniosło materiały, z których później został utworzony album. - Emocji, które pojawiają się na kartach tej pozycji nie zobaczymy w materiałach przechowywanych w Archiwum Państwowym - mówiła Anna Jankowska.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze