Klub Dobrego Filmu
"Szkoła podstawowa"
Czechosłowacja 1991 (Obecna skola). Reż. Jan Sverak. Aktorzy: Zdenek Sverak, Jan Triska, Libuse Safrankova, Bolek Polivka
W ramach nadrabiania zaległości z najnowszego czeskiego kina tym razem debiut Jana Sveraka ("Kola", "Jazda") z roku 1991, czyli nostalgiczna opowieść z czasów tuż po zakończeniu II wojny światowej. Chociaż dzieci najchętniej bawią się tu w wojnę, dociekają cza-sem kombatanckich epizodów swoich rodziców i słuchają wspomnień o heroicznej postawie swojego nauczyciela, Sve-rak - jak to Czech - koncentruje się na tym, co płynie nurtem od polityki i historii niezależnym.
Bardziej niż kombatanctwo interesuje go więc rodzinna codzienność z jej obiadowymi rytuałami ("przypinanie" syna do krzesła), oschłą powierzchownością i drobnymi upokorzeniami (na interwencję matki: "Nie bij go w głowę, bo będzie głupi", ojciec odpowiada: "Już jest") - Edo ma zresztą poczucie, że jest jedynie dla rodziców substytutem zmarłego przed jego urodzeniem brata, któremu nigdy nie do-równa. Kopal-nią anegdot okazuje się też tytułowe szkolne życie ze sprawdzaniem bielizny nauczycielki włącznie - nauczycielki, która któregoś dnia, upokorzona o jeden raz za dużo, wychodzi po prostu ze szkoły i zastąpiona zostaje nauczycielem, co prawda, dyscyplinującym i lejącym po łapach, ale jeszcze bardziej ekscentrycznym.
Jest w tej historii oczywiście słodko-gorzki smak wchodzenia w świat - jak się okazuje - dalekich od ideału dorosłych, nostalgia przełamywana inteligentnym humorem, a nade wszystko typowa dla Czechów myśl, że prawdziwa uroda tkwi nie w masowym heroizmie, ale tym, co najbardziej zwyczajne i ulotne. Ciekawe tylko, dlaczego ta myśl tak bardzo podoba się walecznie i romantycznie usposobionym Polakom?
Paweł T. Felis
Obraz można obejrzeć w Klubie Dobre-go Filmu w Resursie w środę o godz. 12 i 18. Bilety po 12 zł.
Wszystkie komentarze