Dokumentacja przechowywana jest w Archiwum Państwowym w Radomiu. "Wydobyła" ją stamtąd firma Interfach, która jest obecnym właścicielem wieży ciśnień i która właśnie kończy rewitalizację i adaptację niecodziennego budynku na biurowiec. Skany projektów, a także inne archiwalia, w tym stare fotografie, firma chce zamieścić na poświęconej wieży ciśnień stronie internetowej. O czym tam będzie można przeczytać? Oczywiście o historii wieży. A ta jest ciekawa.
W latach 20. XX wieku władze miasta, pod przewodnictwem prezydenta Józefa Grzecznarowskiego, przystąpiły do budowy nowoczesnego jak na tamte lata systemu wodociągowego. Wieża była jednym z jego elementów. Pieniądze na inwestycję pochodziły z tak zwanej pożyczki ulenowskiej.
W latach 1924-35 rząd RP nawiązał kontakty z grupą finansistów amerykańskich i uzyskał kredyty w towarzystwie Ulen&Corporation na budowę urządzeń komunalnych w niektórych większych miastach. Radom otrzymał z tej puli ponad 2,5 mln dolarów. Na co przeznaczono pieniądze? M.in. na budowę rzeźni miejskiej, gazowni, szkoły powszechnej, łaźni miejskiej i właśnie systemu wodociągowego, na który wydano lwią część kredytu w kwocie prawie 1,3 mln dolarów.
Zgodnie z umową generalnym wykonawcą wszystkich inwestycji finansowanych z pożyczki miała być firma Ulen. Dokumentację projektową budowy wieży ciśnień wykonano w języku polskim i angielskim. Na wszystkich dokumentach można też znaleźć oznaczenia firmy Ulen&Co.
Wieżę wraz ze stojącym za nią domkiem dozorcy zaprojektował znany architekt Feliks Michalski, absolwent Politechniki Monachijskiej, autor nagradzanych projektów kamienic Warszawy, m.in. prezydenckiej kamienicy przy ul. Rozbrat na Powiślu oraz Mostu Poniatowskiego.
Jak wynika z dokumentów projektowych, pierwotnie wieża miała mieć nieco inne zwieńczenie, ostatecznie powstał płaski dach z tarasem otoczonym betonową barierą z tralkami.
Architekt zaprojektował budynek o wysokości 27 m i średnicy 12 m. Grubość ścian sięga prawie 70 cm. Przy budowie wieży zużyto prawie 6 ton żelaza.
Wewnątrz, po obwodzie biegły na samą górę żeliwne schody, wokół stalowego zbiornika mogącego pomieścić 1570 m. sześć. wody. Zbiornik zasilany był ze stacji pomp przy ul. Filtrowej i pozwalał na utrzymanie stałego ciśnienia wody, uwalniając stację pomp od ciągłej pracy.
W zachowanej dokumentacji można znaleźć rzuty i przekroje wieży, rysunki detalu wokół drzwi wejściowych, czy choćby uwagi projektantów do wykonawców odnośnie grubości ścian.
Wieża służyła miastu do 1983 r. Po rozbudowie systemu wodociągowego i budowie nowych ujęć wody stała się zbędna. Teraz dzięki adaptacji i rewitalizacji zaczyna drugie życie. Wraz z domkiem dozorcy jest wpisana do rejestru zabytków.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze