Zaczyna się przy ul. Żeromskiego i tu zaczniemy naszą podróż w czasie. Ponownie zatrzymamy się przy budynku Łaźni. O tym ciekawym obiekcie już w naszym Fotoplastykonie mówiliśmy, ale ponieważ otrzymaliśmy nowe fotografie od naszych czytelników, warto ponownie o Łaźni wspomnieć. Więc tylko krótko przypomnimy, że pierwotnie była to rogatka lubelska.
Wybudowano ją w 1840 r. według projektu Henryka Marconiego. W 1921 r. przebudowano ją na miejską łaźnię, według projektu Kazimierza Prokulskiego. Prace sfinansowano z pożyczki ulenowskiej, o której dzisiaj jeszcze wspomnimy. Zakład kąpielowy czynny był do końca lat 70. Obecnie to Klub Środowisk Twórczych.
Sąsiedztwo nowego parku sprawiło, że przy ul. Słowackiego, wcześniej Skaryszewskiej, zaczęły powstawać miejskie pałacyki. Budowano je dla wysokich urzędników magistrackich czy bogatych rodzin kupieckich. Do dzisiaj zachowały bogatą architekturę: balkony, zdobioną elewację. Ten stojący pod numerem 5 niestety niszczeje. Ale sąsiedni to dziś perełka, zresztą nagrodzona nagrodą Alfonsa Pinno za perfekcyjną renowację XIX-wiecznego budynku. Jest tu siedziba sądu administracyjnego.
Dwie kolejne przepiękne kamienice też doczekały się już remontu. Chodzi o obecny Hotel Europejski oraz Młodzieżowy Dom Kultury. Wzniesiono je na przełomie XIX i XX wieku.
Nie omieszkamy przypomnieć, że w budynku obecnego hotelu mieściła się pierwsza siedziba liceum im. Jana Kochanowskiego. Był rok 1912, gdy Jan Wojciechowski założył tam czteroletnie Męskie Progimnazjum Filologiczne podwaliny pod przyszłą szkołę olimpijczyków.
Dochodzimy do skrzyżowania z obecną ul. 25 Czerwca. Na rogu od lat znajdował się sklep spożywczy.
Po przeciwnej stronie skrzyżowania stoi przepiękna kamienica z charakterystycznym wykuszem. Dziś budynek też już jest po remoncie.
Pod numerem 25 ówczesnej ulicy Skaryszewskiej znajdowało się Kino Raj. Początkowo wyświetlanie filmów polegało na pokazywaniu scenek rodzajowych przy akompaniamencie muzyki z płyt gramofonowych. Potem filmom towarzyszyła gra na pianinie. Kino należało do osób prywatnych, później stało się własnością Związku Zawodowego Kolejarzy. W 1918 r. kino przeniesiono pod numer 33. W sali kinowej odbywały się też wykłady i prelekcje dla robotników. Zlikwidowano je w 1922 r. z powodu strat. Dzięki uprzejmości czytelnika pokazujemy unikatowe zdjęcia pracowników kina przy projektorze.
Tuż przed II wojną światową wybudowano wiadukt na ul. Słowackiego. Wjazd na niego zdobiły wieżyczki. To z nich ostrzeliwali się obrońcy Radomia we wrześniu 1939 r. Mieli do dyspozycji ciężkie karabiny maszynowe. Ostrzelali też przez pomyłkę polskiego Karasia, na szczęście załodze udało się bez szwanku wylądować na polach Malczewa.
Wieżyczki przetrwały wojnę, zagrały nawet w filmie "Kontrybucja" Jana Łomnickiego, którego główny bohater ucieka wiaduktem, a Niemcy strzelają m.in. z wieżyczek. W Archiwum Państwowym znajduje się jedyna zachowana dokumentacja budowlana przedstawiająca przekroje wiaduktu.
W latach 60. XX w. próbowano "ucywilizować" Glinice. Dzielnica dostała nowoczesne kino Odeon, park, w restauracji Zagłoba u zbiegu ul. Słowackiego i Kwiatkowskiego urządzano dansingi. Teraz w Odeonie nie ma śladu po ekranie i kolejno gościły w nim: salon płytek ceramicznych i armatury, sklep komputerowy.
Dochodzimy do kolejnej charakterystycznej dla ulicy budowli - wieży ciśnień. To był właściwie ogromny metalowy zbiornik na wodę w kształcie walca, obudowany z zewnątrz. Wybudowano ją w 1926 r. z pożyczki ulenowskiej, według projektu Feliksa Michalskiego. Przez lata pełniła funkcję końcowego zbiornika sieci wodociągowej zasilanej ze stacji pomp przy ul. Filtrowej. Mieściła ponad 1,5 tys. m sześc. wody.
Pracowała nieprzerwanie do 1983 r. Po rozbudowie sieci wodociągowej i budowie nowych ujęć wody straciła rację bytu. W 2001 r. Wodociągi Miejskie przekazały nieruchomość związkowi zawodowemu kolejarzy, a związek wystawił wieżę na sprzedaż. Obecnie jest w prywatnych rękach, a inwestor włożył sporo wysiłku, aby z wieży zrobić kolejną perełkę radomskiej architektury.
W stronę Skaryszewa, za wieżą ciśnień, korzystając z ulenowskiej pożyczki, gmina wystawiła osiedle baraków dla bezdomnych. Baraki zniknęły za czasów PRL. Zastąpiła je zabudowa jednorodzinna.
Przyłączone w latach 1905-1916 r. do Radomia Glinice - w sumie 100 ha powierzchni - liczyły ponad 2 tys. mieszkańców. W 1932 roku pisano: bez pomocy rządu, miasta i organizacji dobroczynnych głodowa śmierć by Glinice wyludniła. Na szczęście działało tu już kilka przedsiębiorstw, budowano kolejne. W pobliżu wznosili prowizoryczne najczęściej domki napływający do pracy do miasta z okolicznych wsi robotnicy. Na zdjęciach ulica Kwiatkowskiego, okolice ul. Białej.
Światło gaśnie, to koniec kolejnej projekcji w naszym Fotoplastykonie. Ale już zapraszamy na kolejną. Dziękujemy naszym czytelnikom, którzy podzielili się swoimi zbiorami fotografii i starych pocztówek. Prosimy o kolejne. Do zobaczenia za tydzień!
Korzystałam z "Encyklopedii Radomia" Jerzego Sekulskiego.
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
![Patrouille Suisse. Najlepsze zdjęcia z Air Show 2023 w Radomiu. Wybór fotoreportera Wyborczej [TOP 20]](https://bi.im-g.pl/im/0d/ba/1c/z30125837NWA,Patrouille-Suisse--Najlepsze-zdjecia-z-Air-Show-20.jpg)
Wszystkie komentarze