Pociąg z Radomia do Warszawy jedzie dziś godzinę dłużej niż 40 lat temu. Nawet przed wojną było szybciej [GRAFIKA]

Linię kolejową między Radomiem a Warszawą otwarto w 1934 roku, po budowie trwającej 21 miesięcy. O tym, jak szybko kilkadziesiąt lat temu można było pojechać z Radomia do Warszawy, można dowiedzieć się z Grup Google, gdzie dane za lata 1935-2002 zamieścił Andrzej Massel, były wiceminister transportu.

Na zdjęciu: otwarcie linii kolejowej Radom-Warszawa. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

W 1935 roku najszybszy pociąg między Radomiem a Warszawą jechał 1 godzinę i 35 minut. Ale już rok później czas przejazdu pociągu pospiesznego skrócił się o 2 minuty, ale na trasę z Warszawy do Krakowa przez Radom i Kielce wyjechały ekspresowe wagony motorowe, znane szerzej pod nazwą Luxtorpeda. Przejazd nią trwał zaledwie 1 godzinę i kwadrans.

Fot. nac.gov.pl

Podobne czasy przejazdu pociągi miały aż do II wojny światowej i to mimo prowizorycznej trasy w Warszawie:

Przez wiele lat wyjazd z Warszawy odbywał się trasą prowizoryczną, po zaadaptowanej bocznicy. Dlatego prędkość do Okęcia wynosiła przed wojną 50 km/h, a dla ciężkich parowozów pośpiesznych (Pt31), nawet 40 km/h. Dodatkowo obowiązywały ograniczenia do 25 km/h na skrzyżowaniach z EKD oraz z linią tramwajowa (Szosa Krakowska). Musiało to mieć wpływ na czasy jazdy.

Na zdjęciu: pierwszy pociąg Warszawa - Radom. Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Zaraz po II wojnie światowej najszybszy pociąg jechał dłużej niż obecnie. Ruch na trasę radomską wrócił w 1946 roku, po odbudowie mostu nad Pilicą w Warce. Czas przejazdu wynosił 2 godz. 47 min, a skład był ciągnięty przez parowóz Ok1.

Ale już dwa lata później pociąg ciągnięty przez parowóz Tr201 jechał 2 godz. i 5 min. ?Pytanie jak to możliwe przy prędkości konstrukcyjnej parowozu Tr201? - czytamy we wpisie Andrzeja Massela. Prędkość ta wynosiła 65 km na godz.

Od początku lat 50-tych XX wieku pociągi między Warszawą a Radomiem przyspieszały. Między Warszawą Główną a Okęciem jechały z prędkością 30-km km na godz., a dalej przyspieszały do 80-90 km na godz. W 1951 roku pociąg pokonywał trasę ze stolicy do Radomia w 1 godz. 33 min., a w 1955 roku w równe półtorej godziny.

W 1962 roku pociąg ekspresowy obsługiwany przez wagon motorowy SN61, przejeżdżał stukilometrową trasę bez postojów. Zajmowało mu to 1 godz. i 22 minuty.

Jednocześnie w latach 60-tych pociągi znów przyspieszyły. Między Warszawą a Czachówkiem jechały z prędkością 95 km na godz., a dalej do Radomia - 90 km na godz.

Na zdjęciu: pociąg SN61 odnowiony przez miłośników kolei ze Szczecina.

W 1969 roku linia Radom - Warszawa została zelektryfikowana. I niedługo po tym na trasie został osiągnięty rekordowy czas przejazdu. Od 1970 roku pociąg ekspresowy jechał między Radomiem a Warszawą 1 godz. 15 min., a w 1972 roku udało się skrócić do 1 godz. 10 min.

Fot. Zbiory Narodowego Archiwum Cyfrowego

Jak czytamy, prędkości z 1972 roku utrzymały się przez kolejną dekadę. W 1981 lub 1982 roku dopuszczalna prędkość między Czachówkiem a Radomiem została zwiększona do 100 km na godz., choć nie przyniosło to znaczącej poprawy czasu przejazdu. Prędkość ta została utrzymana do roku 1998. Kursujące cały czas pociągi ekspresowe do tego czasu osiągały czasy przejazdu w okolicy 1 godz. 20 min.

W roku 1998 nastąpiło po raz pierwszy ograniczono prędkość na linii radomskiej. Czas przejazdu najszybszego pociągu spadł do 1 godz. 28 min. Dwa lata później wydłużył się o kolejne 5. minut. W 2003 roku wyniósł 1 godz. 36 min, a PKP zrezygnowało z robót, które mogły poprawić czas przejazdu. Już wtedy, 13 lat temu, kolejarze zapowiadali, że chcą pozyskać fundusze europejskie na remont torów. W modernizację chciał wtedy zaangażować się Siemens.

?W remoncie trasy chciałby pomóc Siemens. Niemiecki koncern jest potentatem w dziedzinie automatyki kolejowej. - Dla nas priorytetem są dwie trasy: Łódź - Warszawa i Warszawa - Radom - informuje Karol Szyndzielorz, rzecznik prasowy Siemens Polska. Firma, która ma swoje biura także w Brukseli, oferuje pomoc w zdobyciu pieniędzy z funduszy europejskich.
Przedstawiciele Siemensa gościli niedawno w Radomiu. Oprócz trasy kolejowej zainteresowani są również planami przekształcenia lotniska na Sadkowie w port cywilny. Pojawiły się nawet pogłoski, że Niemcy uzależniają swoje zaangażowanie w modernizację linii kolejowej od efektów negocjacji gminy z irlandzkimi liniami lotniczymi Ryanair, których boeingi będą być może lądowały w Radomiu. - Nie stawiamy takich warunków, ale niewątpliwie połączenie obu tych inwestycji przyniosłoby wiele korzyści waszemu miastu - przekonuje Szyndzielorz? - pisała w połowie 2003 roku ?Gazeta Wyborcza?.

W 2003 roku na linii Radom - Warszawa było 17 stałych ograniczeń prędkości, w tym cztery do 20 km na godz.

W 2004 roku zmieniono rozkład tak, że pospieszny Sienkiewicz wjeżdżał na stację Warszawa Centralna o 9.00 zamiast o 8.45. I wszyscy pracujący w stolicy od godz. 9 przestali nim jeździć. Rok później PKP Przewozy Regionalne wycięły z rozkładu pospiesznego Staszica, który wyjeżdżał z Radomia o godz. 5.37, w stolicy był prawie 2 godz. później. W zamian na tory wyjechał przyspieszony ?Radomiak? Kolei Mazowieckich. Wtedy jechał 1 godz. 50 min.

ANNA JARECKA

W kolejnych latach wprowadzano kolejne ograniczenia prędkości, a czas przejazdu najszybszych składów osiągnął w 2010 r. 1 godz. i 50 min. Pociągi PKP Intercity kilka lat temu skierowano trasą okrężną przez Dęblin, zasłaniając się modernizacją linii kolejowej, która zaczęła się dopiero teraz. Czas przejazdu pociągów osobowych zbliżał się coraz bardziej najpierw do 2,5 godz., później do 3, choć ten pułap nie został osiągnięty. Jeśli chodzi o pociągi pospieszne, 2 godz. zostały przekroczone w 2013 roku. Ale pociągów pospiesznych, później TLK było coraz mniej. W rozkładzie jazdy 2014/2015 pociąg TLK Kinga jechał z Warszawy do Radomia 2 godz. 2 min. Obecnie najkrótsza podróż trwa 2 godz. 10 min. Taki czas ma przyspieszony "Radomiak". Popołudniowy powrót do Radomia zajmuje 2 godz. 18 min.

W ub. r. PKP Intercity obniżyło ceny biletów na trasie Radom - Warszawa o ponad 10 zł. I w 2015 roku przewoźnik odnotował 74 proc. wzrost liczby pasażerów na tej trasie w porównaniu z rokiem 2014. Mimo tego, w grudniu z rozkładu zniknęły pociągi ?Kinga? i ?Staszic?.

ANDRZEJ MICHALIK