Nie wiadomo, skąd wzięła się tradycja barabanienia, wiadomo, że liczy sobie ok. 400 lat.
Baraban to zabytkowy bęben, wykonany z miedzianej blachy, obszyty cielęcą skórą. Ma metr średnicy i pół metra wysokości. Na co dzień przechowywany jest w kościele farnym w Iłży niedaleko Radomia, mieście z ponad pięcioma tysiącami mieszkańców. Raz do roku, w nocy z Wielkiej Soboty na Niedzielę Wielkanocną, ośmiu mężczyzn wyjmuje baraban. Punktualnie o północy wyruszają z bębnem ulicami miasta, wraz z nimi chodzi wielu mieszkańców miasteczka i przyjezdnych. Bębniarze zatrzymują się obok wybranych domów, przed którymi wybijają określony rytm. Zaczynają w pobliżu kościoła, później idą ulicami, na których stoją domki jednorodzinne, wchodzą na osiedle bloków, przecinają drogę krajową Radom – Rzeszów. Nad ranem docierają na Rynek, kończą przed kościołem o godz. 6 rano, zapowiadając mszę rezurekcyjną. Przez sześć godzin barabaniąc, zapowiadają zmartwychwstanie Chrystusa.
W tym roku marszu z barabanem ulicami miasteczka nie będzie, ale to nie znaczy, że 400-letnia tradycja zostanie nagle przerwana. Fundacja Muzyka Zakorzeniona, która dokumentuje i upowszechnia tradycyjną muzykę polskiej wsi właśnie prosi iłżan, by w świąteczną sobotę pomogli radiowo podtrzymać tradycję.
W tym trudnym i dziwnym dla wszystkich czasie barabaniarze nie wyjdą z zabytkowym barabanem w wigilię Wielkiej Niedzieli na ulice Iłży. Nie chcemy jednak, aby ta wielowiekowa tradycja została przerwana, a może udać się to tylko dzięki Wam! - napisali na Facebooku fundacji Piotr Baczewski, prezes Muzyki Zakorzenionej, i Łukasz Babula z Muzeum Regionalnego w Iłży.
Proszą, by mieszkańcy Iłży w sobotę o godz. 20.45 otworzyli okna i postawili przy nich radia nastawione na 87,7 FM, czyli Radio Radom. Rozgłośnia wyemituje nagranie z ubiegłorocznego barabanienia. Zachęcają, by to nietypowe barabanienie nagrać, a filmiki opublikować w komentarzach na Facebooku fundacji.
Również w sobotę o godz. 21 w serwisie youtube.com internetowa premiera krótkometrażowego filmu „Barabaniarze z Iłży”, który zrealizowali Piotr Baczewski i Krzysztof Wierzbicki. Opowiada oczywiście o iłżeckim zwyczaju.
Wszystkie komentarze