Do Browaru Saskich wraca życie. Będzie tam Browar Radom. "Odbudujemy legendę"

Browar Saskiego kupili właściciele Browaru Czarny Kot. Browar Czarny Kot powstał w 1999 roku. Był wtedy najmniejszym browarem zrzeszonym w Stowarzyszeniu Regionalnych Browarów Polskich. Piwa Czarnego Kota warzone są tradycyjnymi metodami w małych browarach w Polsce, w jednym z nich radomski browar ma udziały. Piwa w browarach są warzone według receptury opracowanej właśnie w Radomiu.

Dziś Czarny Kot warzy piwo „EL-ka” według oryginalnej receptury Browaru Saskiego z początków XX wieku. Ale razem z browarem kupił prawo m.in. do oryginalnej nazwy „EL” oraz do używania daty 1812 jako daty powstania browaru.

Ogródek przy pałacu

Za kilka lat Biały, Rudy i Czarny Kot mają być warzone już nie w zaprzyjaźnionych browarach, ale we własnym – właśnie w starym Browarze Saskiego przy Limanowskiego. A piwa na terenie browaru napijemy się już za dwa miesiące.

– W czerwcu na placu od strony Limanowskiego, obok pałacyku, otworzymy ogródek piwny. Będą nasze piwa, ale też doskonały grill z najlepszym mięsem i kiełbasami. Już teraz mogę powiedzieć, że będziemy mieli pyszną golonkę – zapowiada Jarosław Kołsut.

Jak mówi, już od początku działalności Czarnego Kota przy Limanowskiego około 35 proc. powierzchni browaru będzie związane z piwem.

– Na początku przeprowadzamy tutaj naszą dystrybucję – zapowiada współwłaściciel Czarnego Kota.

Bo remont budynków browaru, bez wielkiego echa, trwa już od kilku miesięcy. Najbardziej zaawansowane są roboty przy małym budynku obok browaru od strony ulicy Tytoniowej – tu znajdą się biura hurtowni.

Czarny Kot to nie tylko browar, ale też hurtownia piwa regionalnego i rzemieślniczego. Była jedną z pierwszych tego typu hurtowni w kraju, a zanim piwo kraftowe stało się popularne i dość łatwo dostępne, to właśnie do sklepu Dionizos na ul. Limanowskiego na Borkach przyjeżdżali miłośnicy piwa z Warszawy. – Niektórzy przyjeżdżają do dziś – śmiał się niedawno Jarosław Kołust.

Zamurowane okna i drzwi

Trwa też remont pomieszczeń dawnej leżakowni. To właśnie tutaj będzie teraz magazyn z piwem. Od strony wschodniej jest już wybite szerokie wejście do przyszłego magazynu.

– To wejście powraca, ono w tym miejscu było, znaleźliśmy je na starych zdjęciach z browaru. W którymś momencie zostało zamurowane, ale je odbudowujemy, uzyskaliśmy na to zgodę konserwatora.

To niejedyne podobne niespodzianki w budynkach dawnego Browaru Saskiego. Podobnych zamurowanych drzwi czy okien jest więcej. Kołsut ma w planach ich przywrócenie tak, żeby browar wyglądał jak najbardziej podobnie do czasów Saskiego. Po zamurowanych oknach z kolei łatwo zobaczyć, jak browar był rozbudowywany.

W dawnej leżakowni skute są stare tynki, jest już po piaskowaniu, odsłonięta została cegła i piękne sklepienia.

Nad pomieszczeniami przyszłego magazynu jest swoistego rodzaju antresola i na niej też leżakowały kiedyś beczki z piwem. To miejsce zostanie do zagospodarowania na przyszłość. – Można powiedzieć, że może nam się przydać za jakiś czas, gdyby produkcja w browarze rosła – mówi Jarosław Kołsut.

Nośność stropu tej konstrukcji to aż 80 ton. W części magazynowej będą też pomieszczenia socjalne.

Miejsce na klimatyczna knajpkę

Leżakownia miała kilka pomieszczeń, część zostało dobudowanych. W jednym, zbudowanym w najstarszej części browaru i największym z nich, nie będzie magazynu. Za jakiś czas w szerokim, dużym i po odsłonięciu cegły klimatycznym pomieszczeniu może swoje miejsce znaleźć knajpka. Kto był w restauracji browaru we Lwowie, powinien sobie dobrze wyobrazić, jak to miejsce może wyglądać w przyszłości.

Cegły w tych pomieszczeniach nie będą znowu zasłonięte, tynkowana jest tylko główna hala magazynu. – Cegły zostaną, chcemy pokazać, jak wyglądał browar, jak był budowany. Zabezpieczymy to tylko tak, żeby nic na głowę nie spadło – śmieje się Jarosław Kołsut.

Ale remont trwa nie tylko w leżakowni, ciężko znaleźć pomieszczenie, w którym akurat nie trwają żadne roboty. Zakończył się już remont dachu, który, jak mówi Kołsut, był w zaskakująco dobrym stanie i wbrew przypuszczeniom nie było potrzeby wymiany wszystkich stropów.

– Wyremontowaliśmy 100 proc. dachów, zrobiliśmy prace blacharskie, za moment podłączamy kanały i będziemy mieli wodę. Powoli wszystko wraca do życia. Co ciekawe, przez te lata z dachem niewiele się stało. Były dziury do załatania, część do wymiany, ale większość jest w stanie nadzwyczaj idealnym – opowiada.

Jak mówi, we wnętrzach browaru jest doskonały mikroklimat. – To była bardzo przemyślana budowa. Tu jest bardzo sucho, grube ściany błyskawicznie chłoną wodę – opowiada współwłaściciel browaru.

Kto szperał na strychu?

Trochę problemów było na strychu. Jego nawierzchnia nigdy nie była utwardzona, to klepisko, które zostało w pewnym momencie przekopane, przy okazji uszkodzona została część belek podtrzymujących stropy i dach. Kto mógł to zrobić?

– Kolekcjonerzy – Jarosław Kołsut jest przekonany.

Kopali w poszukiwaniu kapsli, Kołsut schyla się, bierze garść suchej ziemi, przesypuje przez palce, a w jego dłoni zostaje kilka nieużywanych kapsli jeszcze z czasów Saskiego, niektóre w bardzo dobrym stanie.

– To są kapsle czyste, a oni szukali takich z logo Saskiego. Nie znaleźli, a takie kapsle na rynku kolekcjonerskim byłyby warte sporo pieniędzy – opowiada.

Przez lata z budynku znikały też wszelkie elementy metalowe.

W budynku od strony Limanowskiego, stojącym obok pałacyku, także trwa remont. Na początku w pomieszczeniach tuż przy bramie wejściowej. Plan na ich zagospodarowanie już jest, ale tego nowy właściciel browaru nie zdradza – to będzie niespodzianka.

W tym samym budynku jest też pomieszczenie-niespodzianka. – Jest zamurowane, nie ma do niego wejścia. Prawdopodobnie zostało zamurowane jeszcze w czasach Saskiego i nikt nie wie, co się w nim znajduje – opowiada Jarosław Kołsut. Niebawem jednak remont dojdzie i tam.

Centrum wystawiennicze i... muzeum

Na lepsze czasy czeka też sam pałacyk.

– Szczerze mówiąc, przeszło mi przez myśl, żeby tam się przeprowadzić. Ale ten pomysł wybiła mi z głowy żona. To jest 420 metrów kwadratowych. Rzeczywiście, co ja bym tam robił, mógłbym chyba na rowerze jeździć – śmieje się Kołust.

Jak mówi, w pałacyku prawdopodobnie znajdzie się nieduże centrum wystawiennicze połączone z restauracją, w pałacyku mogą odbywać się też wydarzenia kulturalne. W dawnej części magazynowej już zaplanowano muzeum browaru Saskiego. Kołsut od lat gromadzi pamiątki związane z browarem i teraz będzie mógł je pokazać. Ma bogatą kolekcję zdjęć, a nawet stary film odnaleziony w Archiwum Państwowym. Zachowały się fragmenty kadzi. Co ciekawe, w jednej z nich jest urządzony przy wejściu na teren browaru klomb.

Są też fragmenty tanków, żaden nie zachował się w całości.

– Ściana w dawnej warzelni jest rozbierana. Tak tanki były wstawiane: rozebrano ścianę i wstawiano je w całości z pomocą dźwigu. Ale jak wszystko, co związane z browarem, zaczęło stąd znikać, nikt nie rozbierał ścian, tanki zostały pocięte i wyniesione.

W części pomieszczeń będzie również nieduża przetwórnia owoców.

– Mamy w ofercie wiele piw smakowych, do których dzisiaj zamawiamy syropy. Chcemy zacząć robić je sami – zapowiada Kołsut.

Przeniesienie warzenia piwa do browaru przy Limanowskiego to najbardziej czasochłonne i kosztowne zadanie. Kiedy możemy spodziewać się pierwszego Czarnego Kota uwarzonego w Radomiu?

– Na ulotkach napisaliśmy: odbudujemy legendę. Zrobimy wszystko, żeby browar wrócił do tego miejsca w ciągu kilku lat – mówi Jarosław Kołsut.