Subiektywny przegląd wydarzeń 2014 roku [ZDJĘCIA]

Plotki o tym, kto zastąpi Donalda Tuska na fotelu premiera po jego wyjeździe do Brukseli, pojawiały się równolegle z decyzją o objęciu przez byłego premiera funkcji przewodniczącego Rady Europejskiej. Na początku września wszystko stało się jasne. Tuska zastąpiła Ewa Kopacz. Gdy kilkanaście dni później przedstawiała skład swojego rządu, radomian czekała jeszcze jedna niespodzianka. Jeden z największych i najważniejszych resortów - inwestycji i rozwoju - objęła Maria Wasiak.

Wielu mieszkańców Radomia wiąże spore nadzieje z tak wysokimi stanowiskami pełnionymi przez radomianki. Pierwsze rozczarowanie przyszło jednak bardzo szybko. W podpisanym pod koniec listopada kontrakcie terytorialnym pewne są tylko linia kolejowa nr 8 między Radomiem a Warką i ekspresowa "siódemka" (które są planowane od lat) oraz zaplecze techniczne dla Kolei Mazowieckich, które ma być jednym z najmniejszych kolejowych zapleczy w Polsce. Na liście warunkowej znalazły się przebudowa ulic Żółkiewskiego i Wojska Polskiego, park naukowo-technologiczny, laboratorium na UTH, projekty ITE i Radpecu. Dopisano do kontraktu także nasz projekt zdrowotny złożony w ramach Regionalnego Instrumentu Terytorialnego i zakup autobusów elektrycznych. One do realizacji trafić mogą, ale nie muszą. To będzie zależało m.in. od zapisów w Regionalnym Programie Operacyjnym (jego uzgodnienia z Komisją Europejską ciągle trwają), a przede wszystkim od tego, czy znajdą się na nie pieniądze.

Maria Wasiak, minister infrastruktury i rozwoju w rządzie Ewy Kopacz. Przedtem - członek zarządu PKP

To był rok podwójnych wyborów. Najpierw głosowaliśmy na kandydatów do Parlamentu Europejskiego, a jesienią wybieraliśmy władze lokalne. W pierwszych wyborach duży sukces odniósł Zbigniew Kuźmiuk, który ponownie został eurodeputowanym. Teraz z PiS, wcześniej startował z listy PSL. Jego miejsce w Sejmie zajął Krzysztof Sońta.

Ale najwięcej emocji wzbudziły wybory prezydenta Radomia. Po dwóch kadencjach rządów PiS radomianie postawili na kandydata PO Radosława Witkowskiego, który wygrał w II turze z Andrzejem Kosztowniakiem przewagą ok. 2,5 tys. głosów. Wielkie zaskoczenie takim obrotem sprawy widoczne było w obu partiach. Były prezydent, a także jego zastępcy Anna Kwiecień i Ryszard Fałek musieli się zadowolić mandatami radnych PiS. Ta partia w radzie nadal ma połowę głosów, a PO, choć podwoiła liczbę radnych, musi zabiegać o większość.

Na razie bez problemów przeszedł budżet Radomia na 2015 rok. Było gładko, bo układała go poprzednia ekipa, a Witkowski miał za mało czasu, by wywracać go do góry nogami. Postanowił więc, że go przedstawi radzie, a w ciągu roku wprowadzi poprawki, by realizować swój program wyborczy. A jego sztandarowe hasła to m.in.: 8 tys. nowych miejsc pracy, budowa hali, tańsze bilety autobusowe.

Ponad 15 tys. radomian, niemal dwa razy tyle co przed rokiem, zagłosowało na projekty budżetu obywatelskiego. Wybraliśmy 15 projektów. Największym, wartym 700 tys. zł, jest astrobaza. Zagłosowało na nią 3,7 tys. radomian, przyznając w sumie prawie 18 tys. punktów (każdemu wnioskowi można było przyznać od 0 do 5 pkt). Już wiadomo, że stanie ona przy PSP nr 17. Blisko połowę wartości zwycięskich projektów stanowią te zgłoszone przez szkoły.

Do podziału było 4,2 mln zł, po 700 tys. w każdym z pięciu obszarów i tyle samo na projekty ogólnomiejskie. Inwestycje będą realizowane w 2015 r.

Zwycięzcy Budżetu Obywatelskiego (od lewej): Michał Łoziński, Maciej Stępnikowski, Karol Klimowicz i Marek Niedźwiecki

Powoli kończy się budowa obwodnicy południowej. W tym roku drogowcy otworzyli jednak dla ruchu tylko odcinek od al. Grzecznarowskiego do przedłużenia ul. Młodzianowskiej, choć pierwotnie trasa miała być gotowa w sierpniu, a otwarta dla samochodów niedługo później. Jezdnie są już gotowe, MZDiK czeka na dopuszczenie ich do ruchu przez nadzór budowlany, ale problemy sprawia budowa przepustu pod torami kolejowymi na os. Południe. To sprawia, że inwestycja najpewniej będzie zakończona dopiero na wiosnę. Wcześniej też nie obyło się bez przeszkód. Trzeba było m.in. rozebrać część kładki dla pieszych na Prędocinku, kiedy okazało się, że została źle zaprojektowana.

Sprawa handlu w niedzielę ciągnie się od 2013 roku. Wtedy to Stowarzyszenie Kupców Polskich przygotowało projekt uchwały o ograniczeniu w tym dniu tygodnia handlu do godz. 12. Poparła go grupa radnych z wszystkich opcji, do głosowania jednak nie doszło, rada postanowiła zapytać o zdanie radomian. Wniosek o konsultacje złożyli też przeciwnicy zakazu ? najemcy powierzchni w Galerii Słonecznej. Głosowanie, choć trwało tylko kilka tygodni, było bardzo zacięte. Obie strony zachęcały do głosowania. Ostatecznie konsultacje wygrali zwolennicy całkowitego zakazu handlu. Za całkowitym zakazem opowiedziało się prawie 4,3 tys. osób, przeciw blisko 3,6 tys. Ostatecznie sprawa jednak utknęła na jakiś czas w martwym punkcie. W czerwcu SKP złożyło projekt uchwały, który przewidywał ograniczenie handlu w niedziele w godz. 9-16. Nie znalazł się on jednak w programie żadnej z kolejnych sesji.

Plakaty zachęcające do udziału w konsultacjach dotyczących niedzielnego handlu stanęły w Galerii Słonecznej

Na początku kwietnia doszło do tragicznego wypadku. Na ul. Szarych Szeregów kierowca opla jechał zbyt szybko i omijał inne auto, które zatrzymało się, żeby przepuścić pieszych. W efekcie potrącił dwie nastolatki idące do szkoły; jedną śmiertelnie. Choć do potrąceń, w tym śmiertelnych, dochodzi w Radomiu od lat, to ten wypadek stał się przyczyną zmian. Policjanci zapowiedzieli, że nie będą pobłażali piratom łamiącym przepisy w okolicach zebr, a na debacie o bezpieczeństwie pieszych zorganizowanej przez "Gazetę Wyborczą" wiceprezydent Igor Marszałkiewicz zapowiedział, że miasto zamontuje światła na niebezpiecznych przejściach. W tym roku stanęły one na pasach na Limanowskiego przy stacji krwiodawstwa i Słowackiego przy kościele, w przyszłym pojawią się u zbiegu Warszawskiej i Janiszewskiej. Nadal brakuje pieniędzy na sygnalizację na Wierzbickiej.

Debata dotycząca bezpieczeństwa pieszych zorganizowana w redakcji "Gazety"

Pod koniec maja zarejestrowany został cywilny Port Lotniczy Radom, a kilkanaście dni temu zaczęła działać radiolatarnia DVOR/DME, która pomaga pilotom lądować i startować przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych. Coraz częściej zadajemy sobie jednak pytanie: czy to powód do radości czy zmartwienia? Bo spółka utrzymuje się wyłącznie z pieniędzy gminy, która dotąd wpompowała w nią ponad 60 mln zł, a na rozbudowę lotniska potrzeba jeszcze setek milionów. Nie wypalił pomysł z wypuszczeniem obligacji, w trakcie jest procedura pozyskania 70 mln zł, które gmina ma spłacać przez 15 lat. Tymczasem władze PLR wciąż nie ujawniły, czy realne jest zawarcie umowy z jakimkolwiek przewoźnikiem, aby z Sadkowa mogły się odbywać regularne loty. Bo na razie były to lądowania i starty okazjonalne małych samolotów, port odnotował w sumie ponad 800 takich operacji lotniczych.

Były już zapowiedzi, że od czerwca będą latać z Radomia do egipskiej Hurghady klienci biura podróży Alfa Star, ale podobno wycieczki się nie sprzedawały i nikt z Sadkowa nad Morze Czerwone nie poleciał. Nic nie wyszło też jak dotąd z umowy z nowym przewoźnikiem 4You Airlines, który od jesieni miał zapewnić połączenia z kilkoma krajami europejskimi. Póki co media informowały, że firma zwraca pieniądze za sprzedane bilety na loty z innych lotnisk.

Jaki pomysł na lotnisko mają nowe władze Radomia? Pewnie dowiemy się bardzo szybko.

W połowie roku oficjalnie zostało uruchomione Centrum Onkologii Ziemi Radomskiej. To jeden z najnowocześniejszych szpitali onkologicznych w regionie. Centrum składa się z pionu diagnostyki, bloku operacyjnego, oddziału intensywnej opieki medycznej, miejsc do chemioterapii dziennej, a także ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Posiada m.in. pracownię endoskopii, tomografii komputerowej PET, mammografii i rezonansu magnetycznego. Trwa budowa ośrodka radioterapii i chemioterapii oraz 40-łóżkowego oddziału onkologicznego. Ten etap prac ma się zakończyć w trzecim kwartale 2015 r.

Pierwsi pacjenci zostali przyjęci ok. czterech miesięcy po otwarciu placówki. Niestety, szpital wciąż nie ma kontraktu z Narodowym Funduszem Zdrowia. Placówka podpisała jednak umowy z innymi szpitalami i w ramach tzw. pakietu onkologicznego będzie dla nich świadczyć usługi, co oznacza, że pacjenci będą mogli być tam diagnozowani. Placówka po ukończeniu drugiego etapu budowy będzie się ponownie starać o kontrakt z NFZ.

W ubiegłym roku sporo się działo w radomskich parkach. Kompleksowa rewitalizacji odbywała się w Starym Ogrodzie i Leśniczówce. W parku Kościuszki zmieniono nawierzchnię na kilku alejkach. Na inwestycje gmina pozyskała unijne pieniądze. Prace w Starym Ogrodzie i Leśniczówce zakończyły się na przełomie października i listopada. W parkach dokonano nowych nasadzeń, położono nowe chodniki, wytyczono ścieżki rowerowe. Są także nowoczesne, oblegane przez najmłodszych place zabaw, stoły do ping-ponga, a w Leśniczówce skate park i górka saneczkowa. Zamontowane zostały nowe latarnie, ławki i kosze, wreszcie można skorzystać z toalet. W Starym Ogrodzie pomyślano nawet o kaczkach. Na wyspie pośrodku stawu zamontowano dla nich specjalne domki. Radomianom tylko jednego żal... setek drzew, które trzeba było usunąć przez rozpoczęciem prac. Zakończył się też pierwszy etap budowy parku na Ustroniu.

Park Leśniczówka

Park Leśniczówka

W elektrowni Kozienice nabrała tempa budowa bloku jedenastego. Planowana moc bloku to 1075 MW, czyli ponad jedna trzecia tego, czym dysponuje obecnie 10 istniejących bloków elektrowni Kozienice. Będzie to największy blok węglowy w Polsce i jeden z największych w Europie. Po ukończeniu budowy elektrownia w Świerżach Górnych będzie dysponowała mocą prawie 4 GW. Kontrakt na budowę nowego bloku w Kozienicach podpisano we wrześniu 2012 r. Wykonawcą jest konsorcjum Hitachi Power Europe i Polimex-Mostostal. Koszt budowy bloku wynosi 6,4 mld zł. Inwestycja ma się zakończyć w 2017 roku.

Most łączący mazowiecki Solec nad Wisłą i lubelski Kamień miał być gotowy jesienią tego roku, jednak m.in. z powodu wysokiej fali, która przeszła przez Polskę w połowie tego roku, inwestycja się opóźniła. Umowę z wykonawcą aneksowano i ostatecznie prace mają się zakończyć w drugim kwartale 2015 roku.

Mimo że chwycił mróz, na budowie wciąż coś się dzieje. Obie części mostu, i ta nasuwana od strony mazowieckiej, i ta od strony lubelskiej, zostały połączone kilka tygodni temu. ? Teraz trwa betonowanie dolnej części pomostu. Na przełomie stycznia i lutego chcielibyśmy przystąpić do betonowania górnej części pomostu, tzw. skrzynkowej - mówi Michał Sitarek, z firmy "Gotowski", która należy do konsorcjum budującego most.

Prace trwają także przy nasypach i drogach dojazdowych. Na most od lat czekają mieszkańcy regionów po obu stronach Wisły. Teraz najbliższe mosty są w Annopolu i Puławach. By teraz przeprawić się na drugi brzeg, trzeba korzystać z promu w Kłudziu.

6 listopada po wielu latach modernizacji swoją działalność w nowej siedzibie przy ul. Kopernika 1 zainaugurowało Mazowieckie Centrum Sztuki Współczesnej ?Elektrownia".

To w Elektrowni mają znaleźć się odpowiednie przestrzenie i warunki do przechowywania i eksponowania zbiorów Muzeum Sztuki Współczesnej - oddziału Muzeum Jacka Malczewskiego. Zbiory, liczące około 4,5 tysiąca eksponatów, mieściły się w dwóch skromnych kamienicach przy radomskim Rynku.

Prócz wystaw na uwagę w Elektrowni zasługują wnętrza, np. zabytkowy kocioł z początku XX w., w którym na trzech poziomach znajduje się galeria małych form. W Elektrowni jest osiem sal wystawienniczych, księgarnia, biblioteka, medioteka. W połowie 2015 r. ma też zostać uruchomione kino.

Szlachetna Paczka w Radomiu w 2014 roku była rekordowa i wyjątkowa. Wolontariusze dostarczyli paczki do 100 rodzin. Wszystkie były przygotowane przez mieszkańców Radomia. No, prawie wszystkie. Bo jedna z rodzin spod Przysuchy otrzymała prezent od... papieża Franciszka.

To już był 14. finał akcji w Polsce organizowanej przez Stowarzyszenie "Wiosna". Na czym polega akcja? Na stronie internetowej Szlachetnej Paczki kilka miesięcy wcześniej publikowana jest baza rodzin, którym można zrobić prezent. Rodziny są wcześniej skrupulatnie sprawdzane przez wolontariuszy, by każdy darczyńca miał pewność, że jego paczka trafi do najbardziej potrzebujących. Następnie wystarczy zebrać grupę znajomych lub współpracowników, by danej rodzinie prezenty skompletować. Każda rodzina określa, czego najbardziej potrzebuje. Zazwyczaj to jedzenie, ubrania, sprzęt AGD do domu. Jedna z rodzin z Radomia dzięki darczyńcom będzie mieć wyremontowany walący się dach. W tym roku tuż przed świętami była kolejna edycja akcji. Swoją paczkę zrobiła też ?Gazeta Wyborcza?.

1 lipca została otwarta nowa Fabryka Broni na Wólce Klwateckiej. To inwestycja warta 100 mln zł. Od podstaw został wyposażony wydział, na którym powstają prototypy broni produkowanej w Fabryce Broni, a także realizowane są nieduże, detaliczne zamówienia. W nowej siedzibie znalazło się m.in. kilka hal produkcyjnych, pomieszczenia magazynowe, a także dwie nowoczesne strzelnice. Druga strzelnica jest z basenem głębokim na cztery metry. Kilka dni przed oficjalnym otwarciem nowej siedziby Tomasz Nita, prezes FB, podpisał umowę na dostawę 11 tys. sztuk karabinków MSBS i takiej samej liczby pistoletów Parabellum dla polskiej armii. Spółka stara się też o zamówienie we Francji. Jeśli się uda, dostarczy tam 100 tys. sztuk karabinów.

W lipcu podpisano umowę na dostawę 22 tys. sztuk broni dla polskiego wojska, a tysiąc sztuk karabinka Beryl pojedzie z Radomia do Nigerii. W styczniu spółka córka FB ma zainaugurować działalność w USA.

Rok 2014 zapamiętamy także jako czas, w którym rozpoczęły się budowy kolejnych kilku dyskontów i supermarketów. Kolejny będzie zapewne rokiem otwarć. Kończy się budowa dwóch kolejnych Biedronek: przy ul. Kozienickiej i Słowackiego. Kiedy zostaną otwarte, portugalska sieć będzie miała w Radomiu 20 sklepów. Rozpoczęła się budowa pawilonu handlowego na Borkach, gdzie będzie Stokrotka, nowy supermarket powstanie też przy rondzie kozienickim. Aktualnie w Radomiu działa 38 dyskontów, super- i hipermarketów. A według raportu Polskiej Rady Centrów Handlowych powierzchnia handlowa w przeliczeniu na mieszkańca jest w Radomiu jedną z najmniejszych w kraju.

W sądzie zakończy się konflikt między MZDiK a wykonawcą budowy wiaduktów na ul. Żółkiewskiego. Zarząd zerwał umowę z konsorcjum firm IMB i KPRD w drugiej połowie sierpnia. Poszło o objazdy. MZDiK zaplanował, że po zamknięciu Żółkiewskiego kierowcy pojadą przez 11 Listopada, Struga i Kozienicką, i w warunkach przetargu nakazał wykonawcy położenie tam nowego asfaltu. Ten jednak stwierdził, że wiadukty chce budować bez zamykania ruchu na wiadukcie i w związku z tym asfaltu nie ułoży. MZDiK na to się nie zgodził, tłumacząc, że roboty bez zamknięcia Żółkiewskiego potrwają dłużej, a czas nagli. Inwestycja musi być zakończona i rozliczona w grudniu 2015 r., w przeciwnym razie stracimy ponad 40 mln zł unijnego dofinansowania. Na razie na rozstrzygnięcie czeka nowy przetarg, a stary wiadukt stoi, jak stał.

Tak dobrze szła budowa radomskiego pałacu sprawiedliwości i nagle wiosną wykonawca zszedł z placu budowy, więc Sąd Okręgowy wypowiedział mu umowę. Okazało się, że Polbud ma problemy z płatnościami, nie regulował faktur swoim podwykonawcom. Inwestor musiał ogłosić nowy przetarg, który wygrała radomska firma Rosabud z ceną 40,4 mln zł. Na oddanie budynku, który stanął na skraju parku Obozisko, ma 30 miesięcy, czyli do jesieni 2017 r.

Prace przy budowie nowej siedziby dla sądu rejonowego i niektórych wydziałów sądu okręgowego rozpoczęły się w listopadzie 2012 r. i szły pełną parą. Wszystko wskazywało na to, że gmach zostanie oddany wcześniej. W końcu ub.r. budynek był w stanie surowym. Wykonano prace warte 21,3 mln, a w tym roku miały sięgnąć 24,7 mln zł. Zaawansowanie robót wynosiło 40 proc.