Właściciel domu handlowego w Pionkach chce go przebudować, wybijając otwór na wejście w elewacji pokrytej mozaiką. Autor dzieła protestuje przeciwko zniszczeniu swojej pracy
Ten artykuł czytasz w ramach bezpłatnego limitu

- Ludzie nie zdają sobie sprawy, że mozaika to dzieło sztuki. Uważają, że to, jak płytki w łazience, można skuć i położyć coś innego - mówi Tadeusz Hajnrych, radomski artysta plastyk.

Chodzi o dom handlowy stojący przy placu Konstytucji 3 Maja, który kiedyś należał do PSS "Społem". Na zlecenie spółdzielni artysta zaprojektował i wykonał mozaikę, która pokryła górną część elewacji budynku na wysokości pierwszego piętra.

- To moja największa praca. Wzór na mozaice nawiązywał do tęczy, symbolu spółdzielni - mówi Tadeusz Hajnrych. Kilka dni temu otrzymał dokumenty, z których wynika, że właściciel domu handlowego zamierza w elewacji na wysokości pierwszego piętra wybić otwór i dobudować przeszkloną klatkę schodową. W ten sposób chce uzyskać niezależne wejście dla pomieszczeń na piętrze. Tyle że przebudowa zniszczy mozaikę.

- Ten pan nie ma na to mojej zgody. Ja, jako autor, mam niezbywalne prawa autorskie do tego dzieła i nie zgadzam się na żadne otwory. Już wystarczy, że firmy, które funkcjonują w tym budynku, swoimi szyldami zasłoniły mozaikę - denerwuje się artysta. Według niego właściciel mógłby zrobić klatkę schodową wewnątrz budynku.

Dokumenty, które dostał, to m.in. wizualizacja planowanych przez inwestora prac wykonana przez jedną z łódzkich pracowni architektonicznych. I to jak na razie jedyny ślad po planach inwestora. Zgodnie z przepisami przebudowę powinien zgłosić do wydziału architektury radomskiego starostwa powiatowego. Tam jednak takiego zgłoszenia nie ma. Właściciel domu handlowego w Pionkach to także właściciel kamienicy przy Żeromskiego 3 w Radomiu. Kilka lat temu było o nim głośno, gdy uruchomił tam nocny klub. Sąsiedzi poskarżyli się na hałas zakłócający ciszę nocną. Okazało się też, że biznesmen przebudował kamienicę bez wymaganych zezwoleń.

Klub decyzją komendanta straży pożarnej został zamknięty, bo nie spełniał norm bezpieczeństwa pożarowego. Prokuratura uznała, że organizowanie imprez masowych w klubie stwarzało zagrożenie dla zdrowia i życia gości i oskarżyła Tadeusza S. o narażanie gości lokalu na utratę zdrowia lub życia. Zarzuciła mu też samowolę budowlaną oraz zniszczenie zabytku. Sprawy sądowe dotyczące tej nieruchomości są jeszcze w toku. Teraz biznesmen chce przebudować dom handlowy w Pionkach. - Niestety, nie mam wpływu na jego decyzje. To tak, jakby ktoś kupił mój obraz i wyciął sobie w nim dziurę. Co ja na to poradzę? Nie chcę się szarpać z tym panem, już nie to zdrowie, żeby chodzić po sądach - mówi ponad 80-letni Tadeusz Hajnrych.

W swoim dorobku ma ok. 20 mozaik. W Pionkach, oprócz tej na domu towarowym, jego dziełami są mozaiki na Adrii, na hotelu oraz w technikum w stołówce. W Radomiu stworzył mozaiki w klubie Relax przy ul. Słowackiego, w kasynie oficerskim na lotnisku na Sadkowie, na Wacynie w dawnym technikum mechanizacji rolnictwa w hallu, w bursie przyszkolnej, na budynku dawnych Zakładów Metalowych stojącym od strony torów, a poza Radomiem w Elektrowni Kozienice w stołówce i w Janikowie w przetwórni owoców.

Mozaiki w mieście

W 2004 roku głośna była sprawa zamalowania mozaiki stworzonej przez Jerzego Likowskiego na budynku dawnych Zakładów Metalowych przy ul. 1905 Roku. Inną tego samego autora można nadal podziwiać na budynku dawnego Technikum Mechanicznego oraz na Gołębiowie, na budynku byłej RWT. Niestety, już niedostępne są dwie kolejne mozaiki Likowskiego: w dawnym kinie Odeon oraz w wyłączonym od lat z użytkowania hotelu Europa. Za to wciąż można oglądać mozaikę Władysława Kurpiela na budynku starej odlewni przy ul. Średniej. Nabywca obiektu wyremontował budynek, zachowując pracę artysty.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich.
Więcej
    Komentarze